Onderzoek naar het gebruik en de productie van bepaalde verfpigmenten in ’s-Hertogenbosch en in het bijzonder de ‘lakmoes-fabriek’ van Willem Dirk Bosch

Tussen 1800 en 1886 was er in de straat de Oude Dieze te ’s-Hertogenbosch een fabriek die onder andere de kleurstoffen lakmoes, loodwit en ultramarijn maakte en handelde in nog méér, met name blauwe, kleurstoffen. Het gebruik van lakmoes en loodwit in de stad was echter al veel ouder en bijvoorbeeld het giftige loodwit werd in meer branches gebruikt dan je zou vermoeden.

Onderzoek naar:

• Het gebruik in ’s-Hertogenbosch van de pigmenten lakmoes, loodwit, ultramarijn, blauwsel, azuriet, indigo, en de herkomst en/of productie ervan. Plus historische en chemische oorsprong.
• Reconstructie van de geschiedenis, productie, bedrijfsvoering, fabrieksindeling, etc. van de fabrieken van de familie Bosch. Berekeningen, statistieken, grafieken van goederen, omzet, etc. Opkomst, groei, crisis, neergang en ondergang van de fabriek(en) en verklaringen.
• Omgevingsanalyse van de economische bedrijvigheid in de stad in de 19e eeuw.
• De positie van de familie Bosch in de maatschappij en participatie in de (o.a. Bossche) elites.
• De arbeiders (aantallen, namen en functies), hun sociaaleconomische en sociale situaties, relaties en netwerken, ontwikkelingen; de uitbuiting (ook ten opzichte van andere Bossche fabrieken), armoede, kinderarbeid, arbeidsomstandigheden, verzet en onderdrukking;

Met het onderzoek wordt onder andere getracht aan te tonen dat het mogelijk is om aan de hand van archieven, boeken, tijdschriften- en krantenartikelen, het internet, alsmede archeologische vondsten en andere ontdekkingen van fysieke goederen, een bedrijfsgeschiedenis in grote mate te reconstrueren. Daarbij wordt een multidisciplinaire aanpak gebruikt, waarbij o.a. wiskunde en scheikunde als verklarende wetenschappen worden gehanteerd.

Onderzoeker: